Căn cứ xác định người khởi kiện trong tố tụng hành chính Việt Nam
DOI:
https://doi.org/10.70236/tckhplvn.283Từ khóa:
căn cứ xác định, người khởi kiện, quyền khởi kiện vụ án hành chính, tố tụng hành chínhTóm tắt
Căn cứ xác định người khởi kiện là cơ sở để Tòa án xác định chủ thể là người khởi kiện và là tiền đề để cơ quan, tổ chức, cá nhân có thể tham gia tố tụng nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm từ hoạt động hành chính nhà nước. Bài viết làm rõ một số vấn đề lý luận về căn cứ xác định người khởi kiện, phân tích quy định và những hạn chế, bất cập trong quy định của Luật Tố tụng hành chính năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2019 và năm 2025) về căn cứ xác định người khởi kiện, từ đó, đề xuất những kiến nghị hoàn thiện quy định về căn cứ xác định người khởi kiện trong tố tụng hành chính Việt Nam.
Tải xuống
Tài liệu tham khảo
[1] Alexander Blankenagel, “French and German administrative law with some English comparisons”, International and Comparative Law Quarterly, Vol. 14(4), 1965
[2] Alexander Blankenagel, “The concept of subjective rights as the focal point of German Administrative Law”, Tel Aviv University Studies in Law, Vol. 11, 1992
[3] Nguyễn Hoàng Anh, “Về “Quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm” trong việc xác định tư cách người khởi kiện hành chính: Quan niệm trên thế giới và ở Việt Nam”, Tạp chí Nhà nước và Pháp luật, số 08, 2013 [trans: Nguyen Hoang Anh, “On “legal rights and interests being violated” in determining the standing of administrative plaintiffs: Global perspectives and Vietnam’s approach”, State and Law Journal, No. 08, 2013]
[4] Caleb Nelson, “Standing and remedial rights in administrative law”, Virginia Law Review, Vol. 105(4), 2019
[5] Dacian C. Dragos, Bogdana Neamtu, Alternative dispute resolution in European administrative law, Spinger, New York
[6] David Stott, Alexandra Felix, Principles of administrative law, Cavendish Publishing Limited, London, 1997
[7] Diane Longley, Rhoda James, Administrative justice: Central issues in UK and European administrative law, Cavendish Publishing Limited, UK, 1999
[8] Le Ngọc Duy, “Hoàn thiện chế định kiểm sát tố tụng công ích của Viện kiểm sát nhân dân nhằm bảo vệ quyền con người, quyền công dân trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam”, Tạp chí Khoa học Kiểm sát, số 7, 2023 [trans: Le Ngoc Duy, “Improving the public interest prosecution mechanism of people’s procuracy to protect human rights and citizen rights in the socialist rule of law state of Vietnam”, Prosecution Science Journal, No. 7, 2023]
[9] Franz Reimer, “Pháp điển hóa, kiểm soát, Châu Âu hóa: Hiện trạng của Luật Hành chính Đức”, Tạp chí Luật học, Đặc san Tìm hiểu hệ thống pháp luật Cộng Hòa Liên bang Đức, số 09 [trans: Franz Reimer, “Codification, control, Europeanization: The current state of German administrative law”, Law Journal, Special Issue on exploring the legal system of the federal republic of Germany, No. 09, 2011]
[10] Nguyễn Thị Hà, Xét xử sơ thẩm vụ án hành chính ở Việt Nam, Luận án Tiến sĩ luật học, Trường Đại học Luật Hà Nội, 2017 [trans: Nguyen Thi Ha, First-instance adjudication of administrative cases in Vietnam, Doctoral Dissertation in Law, Hanoi Law University, Hanoi, 2017]
[11] Hee-Jung Lee, “The structures and roles in judicial review of administrative litigation in Korea”, Journal of Korean Law, Vol. 6(1), 2006
[12] Lương Thị Hiền, Lê Thị Kim Oanh, “Kinh nghiệm của Brazil và Trung Quốc về việc Viện kiểm sát khởi kiện vụ án dân sự bảo vệ lợi ích công về môi trường”, Tạp chí Kiểm sát, số 5, 2023 [trans: Luong Thi Hien, Le Thi Kim Oanh, “Experiences of Brazil and China in procuracy’s initiating civil lawsuits to protect public environmental interests”, Prosecution Review, No. 5, 2023]
[13] Nguyễn Mạnh Hùng, Phân định thẩm quyền giải quyết khiếu nại hành chính và thẩm quyền xét xử hành chính ở Việt Nam, Luận án Tiến sĩ luật học, Trường Đại học Luật Hà Nội, Hà Nội 2013 [trans: Nguyen Manh Hung, Delineating the jurisdiction of administrative complaint resolution and administrative adjudication in Vietnam, Doctoral Dissertation in Law, Hanoi Law University, Hanoi, 2013]
[14] Jiang Bixin, “Improvement of the administrative litigation system from macroscopic perspective”, Frontiers of Law in China, Vol. 9(1), 2014
[15] John Alder, Constitutional and administrative law, Palgrave, 2015
[16] Kuk Cho, Litigation in Korea, Edward Elgar, UK, 2010
[17] Martine Lombard, Gilles Dumont, Pháp luật hành chính của Cộng hòa Pháp, Nxb. Tư pháp, 2007 [trans: Martine Lombard, Gilles Dumont, Administrative law of the French republic, Justice Publishing House, Hanoi, 2007]
[18] Peter Cane, Administrative law, Oxford University Press, 2011
[19] Lê Việt Sơn, “Bàn về người khởi kiện, người bị kiện trong vụ án hành chính”, Tạp chí Khoa học pháp lý, số 4, 2013 [trans: Le Viet Son, “Discussing the plaintiff and defendant in administrative cases”, Journal of Legal Sciences, No. 4, 2013]
[20] Susan Rose-Ackerman, Peter L. Lindseth, Comparative administrative law, Edward Elgar, UK, 2010
[21] Nguyễn Thị Thủy, “Quyền khởi kiện và vấn đề xác định người khởi kiện trong vụ án hành chính”, Tạp chí Luật học, số 04, 2005 [trans: Nguyen Thi Thuy, “The right to sue and the issue of identifying plaintiffs in administrative cases”, Law Journal, No. 04, 2005]
[22] Nguyễn Thị Thủy, Hoàng Quốc Hồng, Giáo trình tố tụng hành chính Việt Nam, Nxb. Giáo dục Việt Nam, Hà Nội, 2012 [trans: Nguyen Thi Thuy, Hoang Quoc Hung, Textbook of Vietnamese administrative procedural law, Vietnam Education Publishing House, Hanoi, 2012]
[23] Nguyễn Cửu Việt (Chủ biên), Luật Hành chính nước ngoài, Nxb. Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, 2011 [trans: Nguyen Cuu Viet (Editor-in-Chief), Foreign administrative law, Hanoi National University Publishing House, Hanoi, 2011]
[24] Vũ Thị Hải Yến, Bùi Việt Dương, “Tìm hiểu chế định kiểm sát tố tụng công ích của Trung Quốc”, Tạp chí Kiểm sát, số 7, 2021 [trans: Vu Thi Hai Yen, Bui Viet Duong, “Exploring the public interest prosecution mechanism of China”, Prosecution Review, No. 7, 2021]
[25] Nguyễn Hoàng Yến, “Khái niệm người khởi kiện và vấn đề xác định tư cách người khởi kiện trong TTHC”, Tạp chí Nhà nước và Pháp luật, số 9, 2019 [trans: Nguyen Hoang Yen, “The concept of plaintiff and the issue of determining plaintiff standing in administrative proceedings”, State and Law Journal, No. 9, 2019]
[26] Wang Hong, “Administrative litigation plaintiff qualification in Germeny: Enlightenment to Chinese Law”, Cross-Cultural Communication, Vol. 16(01), 2020